Ζούμε σε έναν πολύπλοκο κόσμο, με πολλές και σημαντικές προκλήσεις που ωθούν τον καθένα μας στα όρια του. Αν αυτό ισχύει για καθέναν από μας, για τους ηγέτες ισχύει στο πολλαπλάσιο. Για τους managers, τους επιχειρηματίες και βέβαια για τους πολιτικούς. Κανένας τομέας δεν μένει αλώβητος από τις αλλαγές που αντιμετωπίζουμε. Έτσι, χρειάζεται ένα μακροπρόθεσμο όραμα για να ευημερήσει ένα έθνος, μια επιχείρηση ή ένας οργανισμός. Οι οικονομικές, περιβαλλοντικές, γεωπολιτικές, τεχνολογικές και κοινωνικές προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, έχουν προκαλέσει σημαντικές συζητήσεις σχετικά με τη φύση της ηγεσίας.
Ακριβώς όπως ένας πολιτικός ή ο επικεφαλής μιας μεγάλης πολυεθνικής επιχείρησης, οι οποίοι οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους αμέτρητες μεταβλητές, οι ιδιοκτήτες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων πρέπει να αντιληφθούν την ευρύτερη εικόνα σε παγκόσμιο επίπεδο, αν θέλουν να μετατρέψουν τους κινδύνους σε εξαιρετικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και το μέλλον του τόπου στον οποίο δραστηριοποιούνται.
Σύμφωνα λοιπόν με τους ειδικούς η τεχνολογία, το διαδίκτυο και οι τηλεπικοινωνίες επιταχύνουν τις διαδικασίες, αυξάνουν εκθετικά τις ευκαιρίες, δημιουργούν νέους παραγωγικούς τομείς, ανατρέπουν τη γραφειοκρατία και μειώνουν τις αποστάσεις ενώνοντας τα πιο μακρινά μέρη. Παράλληλα, καταδεικνύουν ότι, όπως και σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη ηγεσίας και οράματος μπορούν να αποτελέσουν ανυπέρβλητα εμπόδια, ειδικά για εκείνους που αποτυγχάνουν να αδράξουν τις ευκαιρίες και να πάρουν σημαντικές αποφάσεις. “Carpe Diem” ήταν το αξίωμα των Ρωμαίων που θα χρησιμοποιούσαν σε αυτές τις περιπτώσεις, ή vis-à-vis στους πολιτικούς, τα στελέχη και τους επιχειρηματίες, οι οποίοι π.χ. θεωρούσαν ότι το διαδίκτυο δεν είναι παρά μια περαστική μόδα
Οι τέσσερις πτυχές της επιτυχημένης ηγεσίας:
- Η σημασία της ομάδας: οι εργασιακές σχέσεις στο πλαίσιο ενός οργανισμού έχουν αλλάζουν συν τω χρόνο από μια σειρά εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων. Αρκετοί ειδικοί συμφωνούν πως ολόκληροι οικονομικοί τομείς έχουν αλλάξει με την πάροδο μόλις μερικών δεκαετιών, με την εξαφάνιση ορισμένων επιχειρήσεων και την άφιξη νέων γιγάντων, όπως οι επιχειρήσεις τεχνολογίας. Μια προσεκτική ανάλυση αυτών των νέων επιχειρήσεων καθιστά σαφές ότι η λέξη «ομάδα» αποτελεί το θεμέλιο της επιτυχίας. Η έννοια μιας άκαμπτης διευθυντικής ιεραρχίας είναι πλέον εκτός μόδας, αντικαταστάθηκε από την ανταλλαγή των οραμάτων και απόψεων στο εσωτερικό των ομάδων εργασίας. Η επικοινωνία γίνεται όλο και πιο άμεση και σταθερή, χωρίς ενδιάμεσους. Οι πολιτιστικές διαφορές συγκαταλέγονται στα δυνατά σημεία και οι χώροι εργασίας δεν είναι πλέον κλειστοί και απομονωμένοι, αλλά ανοιχτοί, όπου είναι εύκολο να συναντηθεί ένας εργαζόμενος με τον διευθύνοντα σύμβουλο και μιλήσει μαζί του, ακριβώς όπως στο Google ή στο Facebook. Αυτός ο νέος τρόπος εργασίας κάνει τις εργασιακές ομάδες πιο συμπαγείς, εγκαθιδρύει πιο ουσιαστικές σχέσεις και δίνει στους εργαζόμενους την ευκαιρία να είναι ο εαυτός τους και να χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους χωρίς φόβο. Από την άλλη, προσφέρει στους ηγέτες ένα περισσότερο ολοκληρωμένο και κοινό όραμα, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να αποδειχθεί χρήσιμο, όταν πρόκειται να κάνουν στρατηγικές επιλογές.
- Σταθερός πυλώνας θετικότητας: Υπάρχουν πολλές σχολές σκέψης σχετικά με την συμπεριφορά του ηγέτη σε έναν οργανισμό,. Παρ όλα αυτά, ένας ηγέτης πρέπει να αποτελεί σταθερό φάρο θετικότητας. Ένας ηγέτης ο οποίος είναι σε θέση να αποπνέει θετικότητα, βοηθά στη διατήρηση ενός πιο ήρεμου εργασιακού περιβάλλοντος. Ωστόσο, δεν πρέπει να παρερμηνευθεί αυτή η παραίνεση: Το να είναι κάποιος θετικός, δεν σημαίνει ότι μπορεί να ξεχνά τους στόχους του. Πρέπει να διασφαλίζεται ότι κάθε στόχος επιτυγχάνεται χωρίς να διακυβεύεται η ψυχο-σωματική ευεξία των ανθρώπων που εργάζονται για ένα έργο. Κατά τον ίδιο τρόπο, σταθερός πυλώνας θετικότητας είναι ένας ηγέτης που εμπνέει τις ιδέες και οξύνει την περιέργεια στην ομάδα εργασίας του / της. Δύο παράγοντες είναι απαραίτητοι για να συμβεί αυτό με επιτυχία: η ταπεινότητα και η προθυμία να ακούει. Αυτές είναι δύο ζωτικής σημασίας αξίες που μπορούν να σημάνουν τη διαφορά σε έναν κόσμο πιο ανταγωνιστικό από ποτέ, όπου η υπερπροσφορά των διαθέσιμων πληροφοριών ανταμείβει τους ηγέτες που είναι θέση να ξεχωρίσουν ένα σημάδι από το θόρυβο του περιβάλλοντος.
- Λιγότερο εγώ, περισσότερο μοίρασμα: Η πολιτική ανοικτών θυρών και οι έρευνες κλίματος δεν είναι αρκετά για να αμφισβητήσουν πρωτοβουλίες για καλύτερη δουλειά. Οι νέοι ηγέτες πρέπει να μετριάσουν το εγώ τους και να ψάχνουν για πληροφορίες και ιδέες από τα παραδοσιακά και τα νέα μέσα, από την εστίαση σε διαφορετικά ενδιαφέροντα, από την αντιπαράθεση με τους εργαζόμενους και τους πελάτες, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια αλλά και άλλες εταιρείες, επίσης.
- Υπάρχει τρόπος να είστε καλύτεροι, ανακαλύψτε τον: Υπάρχει πάντα ένας τρόπος για να βελτιωθείτε αρκεί μόνο να τον βρείτε. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μη χάνετε την ελπίδα. Για να το πετύχετε αυτό, είναι απαραίτητο να εξετάζετε κάθε πρόβλημα από πολλές απόψεις, αναλύοντας το σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σε διαφορετικά πλαίσια για να ενώσετε όλες τις τελείες. Αμφισβητείστε τον εαυτό σας, κάντε μια νέα αρχή, αναγνωρίστε τα λάθη σας. Κυρίως, μάθετε πώς και πότε να λαμβάνετε αποφάσεις. Σύμφωνα με τον Kissinger, η καλύτερη στρατηγική είναι να δίνετε το παράδειγμα στους άλλους κάθε μέρα, βελτιώνοντας τον εαυτό σας και προσπαθώντας να βελτιώσετε όσους είναι γύρω σας, τους συναδέλφους, τους φίλους ή την οικογένειά σας.
Η ηγεσία δεν είναι κάτι που αφορά μόνο μεγάλους οργανισμούς, κράτη ή ομάδες. Ηγέτης, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μπορεί να είναι καθένας μας σε πολύ απλές περιπτώσεις. Η φύση της ηγεσίας δεν διαφέρει σε σχέση με την κλίμακα στην οποία ασκείται. Μόνο η ποιότητα και το αποτέλεσμα της άσκησής της μπορεί να αφορά πολύ λίγους ή τρομακτικά πολλούς. Χρειαζόμαστε καλύτερους ηγέτες σε όλα τα επίπεδα. Σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Ας κάνουμε ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Με το προσωπικό μας παράδειγμα. Και ας ονειρευτούμε ένα καλύτερο μέλλον!