Νομίζω πως δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικός ιδρυτής από τον Steve Jobs. Αν και δεν βρίσκεται πλέον μαζί μας, ο Jobs είναι, και θα είναι, η πεμπτουσία των εκκολαπτόμενων επιχειρηματιών και η έμπνευση όλων μας για αποτελεσματική ηγεσία.
Δεν υπάρχει περίπτωση να δοθεί διάλεξη σχετικά με την επιρροή και την πειθώ και να μην γίνει ούτε μία αναφορά σε εκείνη την επιβλητική παρουσία με το μαύρο ζιβάγκο και την εμπνευσμένη ηγεσία.
Περιστασιακά όμως, δε θα λείψει και αυτό το χέρι που θα σηκωθεί και με ανασηκωμένο φρύδι θα ρωτήσει: «Μα κάτσε λίγο, νόμιζα πως ήταν εντελώς κόπανος ο Jobs. Αυτό πρέπει να κάνω και εγώ δηλαδή για να αποκτήσω αποτελεσματική ηγεσία;»
Βέβαια, τέτοιες απορίες είναι εν μέρει σωστές. Όσο και αν ο Jobs ήταν, και είναι, αγαπητός από εκατοντάδες, πολλοί από τους ανθρώπους που δούλεψαν μαζί του δεν έχουν να πουν και τα πιο κολακευτικά σχόλια για το σκληροτράχηλο επαγγελματικό του στυλ.
Πολλοί ιδρυτές που προσπαθούν να δημιουργήσουν τη δική τους αποτελεσματική ηγεσία, μπορεί να πάρουν λάθος μάθημα από το παράδειγμα του Jobs. Είναι αλήθεια πως «στόλιζε» τους υπαλλήλους του που κάνανε λάθη, αλλά παράλληλα ήταν τόσο μεγάλο το χάρισμά του, που οι συνάδελφοί του παραδέχονταν πως ήταν ανυπέρβλητο.
Η προσωπικότητά του ήταν τόσο δυναμική, που ακόμα και η Sun Microsystems είχε έναν ανεπίσημο κανόνα να μην υπογράφει ποτέ συμβόλαιο με την Apple όσο ήταν στο δωμάτιο ο ίδιος.
Η ουσία του συνιδρυτή της Apple θα μπορούσαμε να πούμε ότι συνοψίζεται στο εξής: το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να δώσει την απαραίτητη έμπνευση στα μέλη της ομάδας του ώστε να ανταποκρίνονται στα απαιτητικά του πρότυπα όταν η κατάσταση το απαιτούσε.
Πολλοί εργοδότες κοιτάζουν αυτήν την εξίσωση της επιτυχίας ανάποδα και δεν καταλαβαίνουν το λόγο που οι υπάλληλοι δεν αποδίδουν ή εγκαταλείπουν όταν οι ίδιοι, ως ηγέτες, ρίχνουν στο τραπέζι δύσκολες προκλήσεις. Αυτό όμως είναι μια εύλογη απορία.
Για να βρούμε το λόγο που συμβαίνει αυτό, θα δούμε σε λίγο αναλυτικά τη φόρμουλα του Steve Jobs για την αποτελεσματική ηγεσία, προκειμένου κι εσύ να γίνεις ένας εμπνευσμένος καθοδηγητής που θα προετοιμάσει την ομάδα του αποτελεσματικά για την επόμενη δύσκολη αποστολή.
Πάμε να δούμε αναλυτικά τα βήματα:
1. Να ξέρεις για ποιόν «ευγενή σκοπό» πασχίζεις
Το αδυσώπητο κίνητρο του Jobs δεν είχε να κάνει μόνο με την «ιδιορρυθμία» της προσωπικότητάς του. Υποστήριζε πως κάθε επιχείρηση θα έπρεπε να έχει έναν «ευγενή σκοπό» και να πιστεύει ακράδαντα σε αυτόν.
Μάλιστα, ένας υπάλληλός του είχε γράψει πως όλη αυτή η επιτακτική ανάγκη του Jobs για προσοχή στη λεπτομέρεια υπήρχε για ένα λόγο: πίστευε ότι ήταν καθήκον της ομάδας του να κάνει τη σκληρή δουλειά για να γίνει η τεχνολογία πιο εύχρηστη για όλους αντί για περισσότερο περίπλοκη, και έτσι όλοι νιώθανε πως ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου σκοπού.
Ο Jobs κατάλαβε από την αρχή πως, εάν οι ομάδες του δεν έβρισκαν ουσιώδη τη δουλειά τους, οι απαιτητικές οδηγίες του αφεντικού θα φαινόντουσαν περισσότερο σαν αυθαίρετες απαιτήσεις παρά σαν κάλεσμα για έναν απώτερο σκοπό.
Ελπίζω να κατάλαβες ποια γραμμή πρέπει να ακολουθήσεις για να πετύχεις την αποτελεσματική ηγεσία. Από τη στιγμή που θες να γίνεις πετυχημένος επιχειρηματίας, σιγουρέψου ότι έχεις βρει τον σκοπό για τον οποίο πασχίζεις.
2. Να μιλάς συχνά και τακτικά για την πετυχημένη ιστορία σου
Η αλήθεια είναι πως ο Jobs, όταν μιλούσε για μεγαλόπνοα πλάνα, δεν έμενε μόνο στα λόγια. Είναι γνωστό πως οι ρητορικές του δεξιότητες ήταν ικανές να συναρπάσουν και να συνεπάρουν το κοινό που τον άκουγε, καθώς τους ταξίδευε σε μια ιστορία που ήταν συναισθηματικά ενδιαφέρουσα.
Εν ολίγοις, ο ίδιος είχε αντιληφθεί από νωρίς πως το να έχεις απλώς μια αποστολή, ένα όραμα και αξίες, δεν είναι πάντα αρκετό.
Εάν δεν μπορείς να υφάνεις τις ιδέες σου σε μια σαφή, συναρπαστική ιστορία, τότε αυτές παραμένουν αφηρημένες λέξεις που είναι πιθανό να ξεχαστούν σε μια σκονισμένη σελίδα του γραφείου σου.
Ένα παράδειγμα που θα σε βοηθήσει, είναι να ρίξεις μια ματιά και στη διάσημη ομιλία που έδωσε ο Steve Jobs στο Macworld το 1997.
Η εταιρεία τότε βρισκόταν σε δεινή θέση και ο Jobs εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία που είχε για να ανακοινώσει μια συνεργασία με τη Microsoft σε μια ομάδα φανατικών της Apple. Στην αρχή το κοινό δεν πήρε και πολύ καλά τη συγκεκριμένη ανακοίνωση, όμως στη συνέχεια αναθεώρησαν περί αυτής.
Τελικά κατέληξε να είναι μια καθοριστική στιγμή, κατά κύριο λόγο εξαιτίας της αφήγησης του Jobs για το ποιους εξυπηρετούσε πραγματικά η εταιρία.
Όσοι έχετε φιλοδοξίες επιπέδου Apple, θα πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη έμφαση της ιστορίας προς το τέλος της (γύρω στο 35:30 λεπτό για όσους ψάξουν), όπου ο Jobs αναφέρεται σε αυτούς τους «παλαβούς» που αγοράζουν μανιωδώς τα προϊόντα της Apple.
Και να θες να πετύχεις την αποτελεσματική ηγεσία, να δουλέψεις αρκετά πάνω στις ιστορίες που απεικονίζουν τον δικό σου όραμα και να τις αναφέρεις σε κάθε ευκαιρία.
3. Να επιμένεις, αλλά σε λογικά πλαίσια, προκειμένου να φτάσεις στην αποτελεσματική ηγεσία
Μόλις εμφυσήσεις το πάθος στους υπαλλήλους σου για την κατεύθυνση που χρειάζεται να πάρει η εταιρία, μονάχα τότε έχεις το δικαίωμα να αρχίσεις να «μαστιγώνεις» κατά τις έντονες εβδομάδες κυκλοφορίας προϊόντων ή περιόδους ολοκλήρωσης ενός έργου.
Πριν όμως καταφύγεις σε αυτού του είδους την παρακίνηση, βεβαιώσου ότι υπάρχει ένα σαφές τελικό σημείο και χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του πρότζεκτ. Εξάλλου, η εξουθενωτική εργασία χωρίς ξεκάθαρο τελικό σκοπό είναι εντελώς αποθαρρυντική.
Άλλωστε, όταν μπορούμε να δούμε τη γραμμή τερματισμού, είναι πιο πιθανό να είμαστε περισσότερο αποδοτικοί και να φτάσουμε με επιτυχία στο τέλος.
Κοιτώντας την ιστορία της Apple έως τώρα, όσοι έχουν μπει στην ομάδα των πρότζεκτ ξέρουν ήδη ότι η διαδρομή δε θα είναι καθόλου εύκολη. Όσοι βοήθησαν στην ανάπτυξη του iPhone ήταν ήδη ενήμεροι ότι θα δουλέψουν αρκετά σκληρά γι’ αυτό.
Όμως ήξεραν επίσης πως όλος αυτός ο αγώνας θα τους οδηγούσε στο τέλος στην πλήρωση του κοινού οράματος και θα μπορούσαν ύστερα να πάρουν μια ανάσα και να απολαύσουν τη δόξα της επίτευξής τους.
Εν ολίγοις, με τα χρόνια, έχουμε δει πολλούς Jobs-wannabes να αποτυγχάνουν να εμπνεύσουν το ίδιο πάθος που δημιούργησε ο διάσημος ιδρυτής στην Apple.
Όμως το πρόβλημά τους ήταν πως αυτοί οι επιχειρηματίες επιχείρησαν να υιοθετήσουν το απαιτητικό στυλ του Steve Jobs χωρίς όμως να επικεντρωθούν στη σκληρή δουλειά που απαιτείται προκειμένου να κατανοήσουν, να αποδεχθούν, και να συμβαδίσουν με το πλάνο και το όραμά τους.